… j jak gotować – to tytuł książki M. Halskiej, wydanej w 1942 r. przez warszawskie wydawnictwo Gebethner i Wolff (wyd. II, przejrzane i uzupełnione). Zobaczyłam tę pozycję przed premierą filmu „Kamienie na szaniec”. Została umieszczona na facebookowym profilu filmu i bardzo mnie zaintrygowała, bez problemu kupiłam ją w antykwariacie.
Autorka podjęła się trudnego zadania i z góry założyła, że nie jest to „książka kucharska w dawnym tego słowa znaczeniu […]. Nam zależy na spisie potraw, które zapewniałyby oszczędność idącą w następujących kierunkach: 1) takiego przyrządzania potraw, które zachowuje pełną wartość produktów i daje największą korzyść odżywczą; […] 3) zastąpienie droższych produktów, tańszymi; 4) zastąpienie produktów niedostępnych, dostępnymi; 5) zaprowadzenie oszczędności opałowych”.
Przepisy są proste, zaledwie kilkuskładnikowe, co najlepiej świadczy o problemach z zaopatrzeniem. Mimo to autorka uświadamia na początku książki, na czym polega racjonalne odżywianie, zamieszcza „tabele artykułów spożywczych (ich skład chemiczny, przyswajalność i wartość odżywcza)”, opis produktów, sposób oceny ich jakości i świeżości. Oddzielny rozdział dotyczy odżywiania dzieci, i kolejny, zaskakujący, poświęcony jest „namiastkom”, czyli artykułom gotowym, takim jak: zupy, budynie, przyprawy do zup i sosów. Halska przestrzega: „I tutaj należy stosować ostrożność, bowiem ładnie zareklamowana paczka, zawierać może różne niespodzianki, niezupełnie odpowiadające treści wypisanej na opakowaniu”. Bardzo ciekawa lektura, reprint można kupić bez problemu na aukcjach internetowych. W sieci znalazłam informację, że wydanie I pochodzi z 1941 roku.